Merhaba… İlgi ve beğeniyle takip ettiğiniz seminerlerimizde ele aldığımız konuları, elimizden geldiğince ’’ Hej Blog Yazıları’’ olarak yayınlayıp sizlere iyi ve değerli bilgiler sunmaya devam ediyoruz. HEJ İnisiyatif’in
- Entegrasyon
- Dil
- Mesleki Eğitim
- İş
- Kariyer Geliştirme
- Kültür
- Diyalog
vb konularda sürekli bilgilendirme platformu olan Hej infoMedia, siz değerli takipçilerini merak ettikleri konularda, alanında tecrübeli ve uzman kişilerin sunumları ile bilgilendirmekten büyük mutluluk duyar. Malumunuz üzere doğru ve yararlı bilgi, paylaştıkça anlam kazanır.
Bu haftaki Hej İnfomedia’nın konuğu Fizik öğretmeni Süheyl Özçelik’ti. Kendisi İsveç’te
–Legitimation öncesi iş bulmak
-Öğretmenliğe ilk başlama ve zorlukları
-Öğretmenin okul içindeki rolleri,
gibi konuları içeren bir seminerle bizlerle oldu. Süheyl Özçelik, İsveç’te öğretmenlik belgesi (lärarlegitimation) sahibi öğretmenlerden. Bu sunumda kendisi yaşadığı süreçleri bizlerle paylaştı. Seminerin yazılı halini sizlere sunuyoruz.
Öncelikle iş bulabilmek için birçok iş başvurusunda bulunmak gerekir. Bu, bize bir yandan mülakat (intervju) tecrübesi katarken bir yandan da işi alma adına büyük kolaylık sağlayacaktır.
İş başvurularında Arbetsförmedlingen’in Platsbanken sayfası, İntranet ve belediyelerin lediga jobb sayfalarından faydalanılabilir. İş başvuruları öncesi mutlaka CV ve personligt brev(özgeçmiş mektubu) hazır olmalıdır. İş ararken bulunduğumuz yerden 70-80 km kadar uzaktaki yerleri de düşünebiliriz.
Peki Legitimation neden önemli?
Bir öğretmenin süresiz kontratlı (tillsvidare anstälning) bir sözleşmeye sahip olabilmesi için ‘legitimation’ şarttır. Okulda öğrenciye not verebilmek için yine bu belgeye ihtiyaç var.
Legitimation’a nasıl başvurulur?
Başvuru mail yoluyla yapılıyor. (lleg.registrator@skolverket.se) Başvuru formunun Skolverket’in internet sitesinden indirip PDF şeklinde bilgisayarımıza kaydediyoruz. Aynı zamanda başvuru için gerekli olan belgelerin (diploma, transkript vb) İsveççeye ya da İngilizceye çevrilmiş olması gerekiyor. Etableringsplan’a tabi olanlar direkt AF(Arbetsförmedlingen)’den ücretsiz tercüme ettirebilirler. Başvuru için Svenskt personnummer (İsveç vatandaşlık numarası) gerekmediğini hatırlatmış olalım. Bu linkten Skolverket’e ulaşabilirler.
Ne zaman başvuru yapılmalı?
SAS-3 (Svenska andraspråk/Gymnasiet) bitmeden 1-2 hafta önce başvuruyu gerçekleştirebiliriz. Eğer eksik belge varsa yaklaşık 3-4 hafta sonra bize dönüyorlar ve belgeleri tamamlamak için 2 hafta süre veriyorlar. Başvuruda şu dökümanlara sahip olmak gerekir: Tjänstgöringsintyg, diplomalar, transkriptler, sertifikalar, kimlik bilgileri, UHR den denklik belgesi, katılım sertifikaları, betyg, intyg vb.
Eğer eksik kalan belge olursa daha sonra kompletering (tamamlama) mail adresi var. O adrese belgelerinizi mail yoluyla gönderebiliyorsunuz. (legkomplettering@skolverket.se) (Kompletering, ärendenummer 1234-1234-0012345 ) Başvuru formunda hangi alanlarda behörighet (yeterlik) istiyorsunuz diye bir bölüm var. O kısmı doldururken her başvuru yapan kendi transkriptinde yazan derslere odaklanmalı.
OKUL SİSTEMİ
İsveç’te eğitime büyük önem veriliyor. Belediyeler bütçelerinin önemli bir bölümünü eğitime aktarmaktadır. Eğitim-öğretim materyalleri açısından sınıfların oldukça donanımlı olduğu söylenebilir.
Mesai saatleri (Arbetstid)
Bir öğretmenin haftada 45 saat çalışması gerekiyor. Bunun 35 saati mutlaka okulda olmalı. 10 saatlik kısmını ister okulda çalışır isterse materyalleri alıp evine götürür. Eğer öğretmen undervisande lärare ise bu 35 saatlik kısmının en çok 19 saatinde ders anlatması gerekiyor. Kalan saatler ise planlama (planeringstid) olarak adlandırılır. Eğer planeringstid’de extra bir iş çıkarsa buna ”fyllnad i ledighet” denir ve o saatin parası öğretmene verilir.
Okuldaki pozisyonlar
Rektör: Müdür
Biträdande rektör: Müdür yardımcısı
Fackförbund: Sendika başkanı (lärarriksförbundet (LR) ve lärarförbundet)
Administratör: Sekreter
Kurator: PDR Psikolojik danışmanlık ve rehberlik servisi
Special pedagog: Hastalığı olan çocuklar için özel öğretmenler. Örneğin, okuma yazma zorluğu çeken öğrenciler.
SYV Studie och yrkesvägledare: Kariyer planlama birimi
Sjuksköterska: Hemşire
Ämneslärare: Bir dersi öğreten öğretmenler için kullanılıyor.
Vikarielärare: Vekil öğretmen.
Resurs lärare, Kaynak öğretmen
Elevassistent: Diğer öğretmenlerin yanında derslere girip öğretmene yardımcı olan kişi.
Ämneslagsledare: Zümre başkanı
Arbetslagsledare: Okul içinde genellikle büyüklüğüne göre 4-5 takım var her takımın bir lideri var. Örneğin, 7A- 8A- 9A sınıfları bir takım
Fritidspedagog/fritidsledare: Kantin veya spor (idrott) saatlerinde çocuklara yardım ederler.
Studiehanläggare, Modersmålspråklärare: Eğitim koçu ve ana dil öğretmeni
Rektör ve Biträdande rektör nedir ve ne yapar?
- Rektör: Okul şefi gibi bir statüsü var. Okulda derslere girmiyor. Belediyedeki (kommun) Lärande sektion ile okulun irtibatını sağlar.
- Biträdande rektör: Okulda öğretmenlerin şemasını yapan ve rektörün olmadığı zamanlar ona vekâlet eden yetkili.
- Rektörlük eğitimini rektör olduktan sonra alabilirsiniz.
- Rektör olabilmek için okul içerisinde Första Lärare, ämnesansvarig veya lärgruppledare gibi bir pozisyonda olup başvuru yapmak gerekiyor.
Okuldaki haftalık/aylık toplantılar
Arbetslagsmöte: Haftalık olarak yapılır.
APT: Arbetsplatsträff: Genel toplantı. Rektör başkanlık eder. Aylık olarak yapılır.
Ämneskonferens, ämneslagsmäte: Zümre toplantısı. Haftalık gerçekleşir.
Lärgrupper: Pedagojik açıdan öğretmenlerin kendilerini geliştirebilmeleri için yapılan aylık toplantıdır.
Expedition: Okul yöneticilerinin bulunduğu bölüm. Bu bölümde olanlar:
- İş sözleşmesi bürosu
- Velilerle irtibat
- Hastalık izni (VAB) istenildiği zaman irtibata geçilecek bölüm.
- Tüm vekil (vikariat) ve okul içi işleyişten sorumlu olan yer.
Not: Örneğin, bir doktor randevunuz (Läkarbesök) var ve okuldan ayrılmanız gerekiyor. Mutlaka expedition bölümüne söyleyip öyle okuldan ayrılmanız gerekiyor.
Studion
Her okulda bulunan, öğrencilerin çalışma teknikleri, tavsiyeleri veya birebir destek alabilecekleri yer. Farklı isimlerde olabilir. Mesela pluggrum ve tystrum (çalışma ve sessizlik odası) gibi. Åtgärdsprogram ve extra anpassningar (özel ilgiye muhtaç öğrenciler) olan öğrencilerin sıklıkla geldikleri yer.
Not verme sistemi (Betygsättning)
Avrupa Birliği ülkeleriyle ortak bir not verme sistemi kullanabilmek için sadece A,C,E ve F notları var fakat ilköğretimde (Grunskola) B ve D notları da veriliyor. Fakat bitirme notu (slutbetyg) olarak sadece A,C, E ve F gözüküyor.
Maaş ve iş görüşmeleri (lönesamtal och medarbetaresamtal)
Senede bir kez yapılır. Maaş ve işle alakalı memnuniyet ve verimlilik konuşulur. Ne gibi hedeflerin var, yıl boyunca neler iyi, neler kötü gitti diye bir geri dönüş toplantısıdır. Bu görüşmeye hazırlıklı gitmekte fayda vardır..
Süheyl Bey’in değerli bilgileri ışığında bu seminerimizde İsveç’te öğretmenlik mesleğine dair ayrıntıları siz kıymetli takipçilerimizle paylaştık. Bu bilgilerin İsveç’te öğretmenlik yapmak isteyenlere faydalı olacağına inanıyor ve Süheyl Bey’e bu sunumundan dolayı teşekkür ediyoruz. Tekrar başka bir seminerde buluşmak dileğiyle…
